Waar
Alfred Amelotstraat 62 te Zingem
Historiek
Deze kleine, open staakmolen, op hoge teerlingen, is ongetwijfeld een van de oudste en kleinste molens van Oost-Vlaanderen. Het bouwjaar situeert zich vermoedelijk in de eerste helft van de 14e eeuw. Het jaar 1154, zoals soms vermeld, is nogal twijfelachtig.
De houten standaardmolen maakte deel uit van de bezittingen van de Sint-Baafsabdij in Gent en werd al in 1388, naar aanleiding van een herstelling, vermeld. In 1566 werden hagepreken gehouden door protestanten op de molendam. De molen is beschermd sinds 1944. Het molenaarshuisje, een typische kleine en lage woning, sinds 1982. Om de nog overblijvende windvang te vrijwaren, werden de omliggende percelen als landschap beschermd sinds 1977.
Beheer
In 18 november 1999 kocht de provincie Oost-Vlaanderen de windmolen aan.
Het provinciebestuur nam actief deel aan het zogenaamde 'Landinrichtingsproject Leie en Schelde - Inrichtingsproject Meilegem-Zingem'. 'Meuleken 't Dal' bevindt zich op een uitgelezen plaats om binnen dit plan te fungeren als educatief steunpunt en uitkijkpost over de hele vallei. De inrichting en het beheer van de molen kunnen de educatieve doeleinden van het inrichtingsplan mee helpen ondersteunen door het opnemen van de molen in het wandelcircuit en zijn opvallende landschappelijke bijdrage in het geheel van het project.
Provinciaal Molencentrum Mola
'Meuleken 't Dal' heeft een uitermate grote landschappelijke, culturele en maatschappelijke waarde. De aankoop kadert binnen het milieu- en cultuurbeleid (in het bijzonder inzake molenpatrimonium en monumentenzorg) van het provinciebestuur en binnen de dynamische bijdrage tot het uitvoeringsprogramma van het Inrichtingsproject Meilegem-Zingem.
De molen is opgenomen binnen de museale werking van het Provinciaal Molencentrum Mola te Wachtebeke. Met de andere provinciale molens zal de molen worden ingeschakeld in didactische en toeristische molenthemagerichte dagarrangementen.
Maalvaardig
De molen is draai- en maalvaardig. Medewerkers van Mola zijn er de molenaars.
In de eerste plaats zal de molen als uitkijkpost fungeren en als didactisch element om het publiek te laten kennis maken met de hoogstaande ambachtelijke techniek van onze voorouders.
Volksrijmpje
Over de nijverheid van 'Meuleken 't Dal' bleef een oud volksrijmpje bewaard, waarin de omliggende windmolens worden genoemd:
Meuleken Heurne maakt fatsoen
Meuleken Zingem (d.i. molen Ter Speelt) heeft wat te doen
Meuleke Voorde (d.i. wijk van Zingem) spant de koorde
Meuleke 't Dal maalt het al
Rijp of groene, 't heeft al te doene
Renovatie
De vernieuwing van het hekwerk, de spieën en legplanken van de askop zijn het sluitstuk van een ganse reeks onderhoudswerken aan de molen. Het dak werd in 2013 vernieuwd. De dakleien werden volgens aloude traditie gekookt in lijnolie. Deze werken werden zorgvuldig uitgevoerd door molenmaker Dirk Peusens.
Een aardig detail: de leien op het kapje werden niet gekookt in lijnolie maar autoclaaf (onder hoge druk) behandeld. Hierdoor is op lange termijn een kwaliteitsvergelijking mogelijk. De nieuwe beplanking op de molenkast werd door Mola uitgevoerd. De trap werd vernieuwd door Karel Verscheure.
Molenaar
Mede dankzij de goede zorgen van molenaar Tim Arts kon Meuleken ’t Dal veilig overgemaakt worden aan de nieuwe enthousiaste provinciale molenaar Geert Lejeune.
Open
-
op de Europese Molendag in Vlaanderen (laatste zondag van april)
-
op Open Monumentendag (tweede zondag van september)
-
op de Oost-Vlaamse Molendag (eerste zondag van oktober)
-
op afspraak via Mola (tel. 09 342 42 40 of e-mail: mola@oost-vlaanderen.be)